Duurzaamheidslegende Ruud Koornstra steelt de show

Hij is nu al een levende legende op het vlak van duurzaam ondernemen: Ruud Koornstra, producent van onder andere ledlampen.

Tijdens de septemberbijeenkomst "MVO, The Next Level", van het CLC-VECTA die op 7 september in het World Forum in Den Haag werd gehouden, vertelde Koornstra de aanwezigen uit de live communcatiebranche over zijn avonturen als ondernemer voor een betere wereld. De zaal hing aan zijn lippen. Het verhaal klonk dan ook als een jongensboek. Als zoon van een politieagent werd Koornstra op het hart gedrukt om vooral te gaan studeren. Zelf wilde hij liever naar de toneelschool, maar hij werd niet toegelaten. Hij schreef zich in voor een studie medicijnen, maar dat bleek te hoog gegrepen. Hij ging psychologie doen, maar dat sprak hem toch niet aan. Uiteindelijk koos hij voor een studie pedagogie, maar maakte het op het laatst toch niet af. Zo begon Ruud Koornstra zijn verhaal. "Ik ben een gesjeesde student op allerlei gebied. Dus als ík het kan, kunt u het zeker: duurzaam ondernemen en een betere wereld voor onze kinderen achterlaten.."

Na alle studieperikelen richtte Koornstra met een vriend een bedrijfje op waarin zijn dromen samen kwamen, namelijk iets met  "ondernemen" en iets met "televisie en theater ". Het bedrijf heette IDTV en werd één van de grootste en bekendste televisieproductiebedrijven van Nederland. Toen crossmedia in opkomst kwamen, besloten Koornstra en zijn kompaan om dit "wiel" verder niet zelf uit te vinden. Ze kozen voor een samenwerking met uitgeverij VNU. "Een samenwerking met VNU is gewoon een overname", aldus Koornstra. Hij werkte er nog een aantal jaren, maar de loondienst was het toch niet helemaal en toen VNU werd overgenomen door Sanoma, hield Koornstra het voor gezien. Dat was in 2001, 2002.

Ruud Koornstra was 36 jaar en behoorde volgens zijn vrienden tot de rijkelui: hij was rijk en hij was lui, want hij zat thuis op de bank. Hij kocht de BMW die hij als kind graag wilde hebben, maar werd helemaal niet gelukkig van alle dingen die hij nu kon kopen. Sterker nog: hij werd steeds ongelukkiger. Hij keek naar de wereld om hem heen en raakte in een depressie. Want wat hij zag was verspiling en ellende. De wereld zou eraan kapot gaan. Hij dacht: ik ga de wereld beter maken en solliciteerde bij goede doelen als Greenpeace, maar hij ontdekte al snel dat organisaties die zich voor een betere wereld inzetten één ding missen: ondernemerschap. En dat was nou net een sterke eigenschap van hem.

Samen met zijn oude vriend en een nieuwe vriend, kleinzoon van de oude Philips-oprichter, startte hij Tendris Holding. Er werden een aantal techneuten aan het werk gezet met de opdracht nieuwe duurzame producten te ontwikkelen. Koornstra: "Dat lukte, we hadden een paar prachtige producten ontwikkeld. maar de wereld was er niet klaar voor. Wat bleek? Innovatie is het probleem niet, maar de implementatie wel. Die werd – en wordt nog steeds –  tegengehouden door de machtige gevestigde orde die erbij gebaat is alles bij het oude te houden. Lees: de olie- en gasmarkt in stand te houden." Na een jaar was er nog geen product verkocht, maar het geld was wel op. Toen kwam de tijd dat iedereen een energiebedrijfje mocht beginnen. "Wij begonnen een bedrijf in groene stroom en wisten de klanten via de telefoon te bereiken. Binnen een jaar hadden we 200.000 klanten." Het bedrijf heette Oxio. Maar als kleine energieleverancier moest Oxio weer opboksen tegen de gevestigde orde die niet wilden meewerken als het bijvoorbeeld om de levering van gas ging. Koornstra: "We waren te klein om de strijd vol te houden en hebben Oxio aan een buitenlands energiemaatschappij  verkocht."

 

Maar de drie duurzame musketiers gingen door. Met 123 miljoen euro in de "oorlogskas" besloten ze geld te stoppen in een nieuwe technologie voor lampen. "Gloeilampen verspillen 98% energie. Wij wilden een lamp ontwikkelen die met 6 watt hetzelfde licht leverde als een gloeilamp van 60 watt. Maar de consument mocht het verschil niet merken én hij moest dertig jaar meegaan." Dat lukte. Maar hoe moest deze lamp aan de man gebracht worden? Koornstra:  "Wij doen niet aan advertising, want dat is een  "vergiftigd" kanaal. Gelooft u wat er in commercials gezegd wordt? Nee, precies. Het enige dat werkt is storytelling, oftewel een waar verhaal vertellen.  En dat kan op twee manieren: via live communicatie en via de telefoon."

Koornstra kwam in contact met de Postcode Loterij, die op dat moment met een  "bespaarbox " voor alle leden bezig was. "Wij mochten onze lamp meesturen en bereikten daarmee 2,5 miljoen gezinnen", vertelt Koornstra. "Ongeveer tegelijkertijd zou Bill Clinton een verhaal over duurzaamheid houden op paleis Soestdijk. Ik sprak de organisator van dat evenement en hij vroeg of ik nog een leuk cadeau voor Clinton wist. Ik zei: een besparende lamp. Hij zei: dat is goed, maar dan zonder lampenkap en zonder snoer, alleen een brandende lamp. Ik belde naar de researchafdeling en zei dat ze binnen twee dagen een manier moesten vinden om de lamp zonder snoer en fitting te laten branden. Eén van de stagiaires zei: dan stop je er toch een batterij in? En zo geschiedde. Aan het eind van Clintons verhaal, kreeg hij een brandende lamp die 98% minder energie verbruikt dan de gloeilamp. Hij vond het revolutionair en zegde zijn hulp toe. En dat heeft hij gedaan. Sindsdien is het verhaal van de lamp de wereld over gegaan en kom ik op een wonderbaarlijke manier in contact met de meest bijzondere mensen. Zoals Kofi Annan, Toni Blair, Richard Branson, de Dalai Lama en ze zijn allemaal even enthousiast. Langzamerhand verovert onze ledlamp de wereld. We hebben fabrieken in onder andere India, China, Amerika en Rusland…"

Terwijl de toeschouwers nog ademloos zaten te luisteren, maakte de deskundige dagvoorzitster Simone van Trier voorzichtig kenbaar dat de tijd op was. Snel liet Koornstra nog foto”s zien van Clinton met de lamp, de Dalai Lama met de lamp, Richard Branson met de lamp en anderen en meer. Maar toen was het tijd voor de rest van het programma rond het thema MVO The Next Level. Twee dingen wilde Ruud Koornstra zijn toehoorders nog wel meegeven: "Zorg dat er in de keten waarin je produceert geen verliezers zijn". En: "De wereld beter maken levert niet alleen geld op, maar is ook nog eens gewoon heel leuk."

De foto”s zijn gemaakt door beurs- en interieurfotograaf Martin Kuijper van Photos and More (www.photosandmore.nl).